Velta lækkaði milli ára í mörgum útflutningsgreinum og greinum þar sem tekjur eru háðar gengi erlendra gjaldmiðla. Velta var lægri árið 2016 en 2015 í flokkunum „framleiðslu málma“ (-21%), „fiskveiðum, fiskeldi og vinnslu sjávarafurða“(-12%) og „heild- og umboðssölu með fisk“ (-10%). Einnig lækkaði velta í „veitustarfsemi“ og „olíuverslun“. Þessar tölur byggja á veltu samkvæmt virðisaukaskattskýrslum.
| Virðisaukaskattsvelta (milljarðar króna) | ||||||
| nóv.-des. 2015 | nóv.-des. 2016 | Breyting, % | 2015 | 2016 | Breyting, % | |
| Alls | 694 | 712 | 3.829 | 4.096 | ||
| Alls án ferðaskrifstofa og farþegaflutninga á vegum¹ | 693 | 695 | 0,3 | 3.821 | 3.979 | 4,1 |
| 01/02 Landbúnaður og skógrækt² | 49 | 50 | 2,5 | |||
| 03/10.2 Fiskveiðar, fiskeldi og vinnsla sjávarafurða | 65 | 49 | -25,3 | 395 | 348 | -11,8 |
| C24 Framleiðsla málma | 35 | 32 | -8,4 | 251 | 198 | -21,2 |
| C Framleiðsla, án 10.2 og 24 | 89 | 87 | -2,2 | 457 | 464 | 1,5 |
| D/E Veitustarfsemi | 29 | 30 | 3,7 | 168 | 162 | -3,3 |
| F/B Byggingarstarfsemi, mannvirkjagerð, námugröftur og vinnsla hráefna úr jörðu | 41 | 55 | 34,5 | 200 | 273 | 36,1 |
| 45 Sala og viðhald vélknúinna ökutækja | 23 | 23 | 3,6 | 133 | 161 | 20,3 |
| 4617/46381 Heild- og umboðsverslun með fisk | 38 | 28 | -24,2 | 250 | 225 | -9,9 |
| 4671 Olíuverslun | 15 | 16 | 7,0 | 119 | 110 | -7,7 |
| Önnur heild- og umboðsverslun | 62 | 63 | 2,0 | 319 | 342 | 7,0 |
| G47 Smásala | 77 | 83 | 7,8 | 398 | 429 | 7,8 |
| H Flutningar og geymsla¹ | 60 | 60 | -0,1 | 380 | 429 | 12,9 |
| I Rekstur gististaða og veitingarekstur | 19 | 26 | 34,0 | 134 | 170 | 26,9 |
| J Upplýsingar og fjarskipti | 35 | 36 | 2,9 | 176 | 195 | 10,7 |
| 79 Ferðaskrifstofur og ferðaskipuleggjendur¹ | 1 | 13 | 7 | 96 | ||
| Aðrar atvinnugreinar | 80 | 85 | 6,7 | 391 | 444 | 13,6 |
| ¹Í ársbyrjun 2016 tóku gildi breytingar á lögum um virðisaukaskatt, m.a. urðu hluti farþegaflutninga (bálkur H) og þjónusta ferðaskrifstofa virðisaukaskattsskyld. | ||||||
| ²Flestir bændur skila virðisaukaskatti hálfsárslega. Velta á tveggja mánaða tímabili gefur því ekki rétta mynd af þróun landbúnaðar. | ||||||
Aukning í greinum tengdum ferðaþjónustu
Velta jókst í flestum einkennandi greinum ferðaþjónustu, t.d. var velta í flokkinum „rekstur gististaða og veitingarekstur“ 27% hærri árið 2016 en 2015.
Einnig jókst velta milli ára í greinunum „byggingastarfsemi, mannvirkjagerð námugreftri og vinnslu jarðefna“ (36%) og í „sölu og viðhaldi á vélknúnum ökutækjum“ (20%). Telja má líklegt að hluti af þeim vexti gæti verið tilkominn vegna vaxtar í einkennandi greinum ferðaþjónustu.
Í ársbyrjun 2016 tóku gildi breytingar á lögum um virðisaukaskatt, 50/1988, sem gerðu nokkrar atvinnugreinar virðisaukaskattskyldar sem áður voru undanþegnar. Þar ber helst að nefna farþegaflutninga aðra en áætlunarflutninga (undir bálki H) og þjónustu ferðaskrifstofa (undir bálki N). Þetta er að hluta til skýringin á mikilli aukningu á virðisaukaskattskyldri veltu í þessum greinum, en einnig hafa umsvif þessara atvinnugreina aukist mikið undanfarin ár.
Heildarvelta eykst
Velta í virðisaukaskattskyldri starfsemi, fyrir utan ferðaskrifstofur og farþegaflutninga á vegum, í nóvember og desember 2016 nam 695 milljörðum króna, sem er 0,3% aukning miðað við sama tímabil árið 2015. Veltan jókst um 4,1% á árinu 2016 samanborið við 2015. Þar sem starfsemi tengd farþegaflutningum og ferðaskrifstofum var ekki virðisaukaskattskyld fyrr en í ársbyrjun 2016, verður að taka tillit til þess þegar velta ársins 2016 er borin saman við fyrri ár.
Velta í allri virðisaukaskattskyldri starfsemi nam 712 milljörðum króna í nóvember og desember 2016.
Í veftöflum Hagstofu er að finna meiri sundurliðun og tölur lengra aftur í tímann.
Endurskoðun hagtalna
Við birtingu fréttar í janúar var velta í virðisaukaskattskyldri starfsemi í september og október 2016 talin vera 687,7 milljarðar sem var 6,7% hækkun frá sömu mánuðum árið 2015. Nú hafa nýrri tölur borist og velta í virðisaukaskattskyldri starfsemi á þessu tímabili er talin vera 689,6 milljarðar sem er 7,0% hækkun frá sömu mánuðum árið 2015. Sjá nánar um endurskoðun hagtalna í lýsigögnum.
Aðrar hagtölur
Hagstofa Íslands gefur árlega út rekstrar- og efnahagsyfirlit fyrirtækja eftir atvinnugreinum sem byggja á skattframtölum og gefa ítarlega mynd af stöðu einstakra atvinnugreina.
Talnaefni:
Ferðaþjónusta
Atvinnugreinar